Ngày 05 tháng 11 năm 2014, Cục Sở hữu trí tuệ đã ban hành Quyết định số 3947/QĐ-SHTT về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00046 cho sản phẩm cam quả nổi tiếng. Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình là cơ quan quản lý chỉ dẫn địa lý này.
Cam Cao Phong bao gồm bốn giống chính: Xã Đoài cao, Xã Đoài lùn, CS1 và cam Canh. Giống cam Xã Đoài được đưa vào trồng tại Cao Phong từ đầu những năm 1960 và dần thích nghi với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng nơi đây, từ đó phân hóa thành hai dòng mới là Xã Đoài cao và Xã Đoài lùn. Giống cam CS1 cũng có nguồn gốc từ cam Xã Đoài nhưng đã được phục tráng và lai tạo để nâng cao chất lượng. Trong khi đó, cam Canh “Cao Phong” được trồng từ giống cam Canh – một giống cam lâu đời ở Việt Nam, còn được gọi là cam ngự hay cam vua, và đã xuất hiện tại huyện Cao Phong từ năm 1963.
Vùng sản xuất “cam Cao Phong” chính thức hình thành từ đầu những năm 1960 và đạt thời kỳ hoàng kim vào thập niên 1970 – 1980, trở thành niềm tự hào của người trồng cam tại địa phương. Cho đến nay, cam Cao Phong đã khẳng định được vị thế vững chắc trên thị trường, được người tiêu dùng yêu thích và giành được nhiều giải thưởng danh giá trong các cuộc thi về chất lượng.
Đặc điểm cảm quan và chất lượng:
Cam CS1 Cao Phong có vỏ quả màu vàng đậm, tép màu vàng đậm, mùi thơm đặc trưng, mọng nước và có vị ngọt đậm. Quả có hình cầu đều, vỏ nhẵn với túi tinh dầu lộ rõ. Khối lượng trung bình của quả là 233,75 g ± 22,1, đường kính quả 74,17 mm ± 6,73, chiều cao 74,01 mm ± 5,2, tỷ lệ phần ăn được đạt 75,52 % ± 2,3 và tỷ lệ đường kính/chiều cao là 1,00 ± 0,81. Các chỉ tiêu chất lượng của cam CS1 Cao Phong bao gồm độ Brix 13,01°Br ± 0,36, hàm lượng Vitamin C 39,87 mg/100g ± 2,41, hàm lượng chất khô 11,27% ± 0,41, hàm lượng đường tổng số 7,43% ± 0,11, hàm lượng axit hữu cơ 0,538% ± 0,016 và hàm lượng Gluxit 6,18% ± 0,16.
Cam Xã Đoài lùn Cao Phong có quả mọng nước, thơm, hình cầu đều, màu vàng cam, vỏ nhẵn với túi tinh dầu lộ rõ. Tép múi có màu vàng nhạt và vị ngọt. Khối lượng trung bình của quả là 237,51 g ± 32,7, đường kính 75,32 mm ± 4,61, chiều cao 75,52 mm ± 4,82, tỷ lệ phần ăn được 72,56 % ± 1,9 và tỷ lệ đường kính/chiều cao là 0,99 ± 0,72. Các chỉ tiêu chất lượng của cam Xã Đoài lùn Cao Phong gồm độ Brix 12,21°Br ± 0,18, hàm lượng đường tổng số 7,15% ± 0,24, hàm lượng Vitamin C 41,23 mg/100g ± 4,51, hàm lượng chất khô 10,34% ± 0,23, hàm lượng axit hữu cơ 0,538% ± 0,016 và hàm lượng Gluxit 6,27% ± 0,32.
Cam Xã Đoài cao Cao Phong cũng có quả mọng nước, thơm, hình cầu đều nhưng hơi lồi về cuối. Khi chín, vỏ quả có màu vàng cam, nhẵn và có túi tinh dầu lộ rõ. Tép có màu vàng nhạt, vị ngọt. Khối lượng trung bình của quả là 255,78 g ± 28,9, đường kính 77,51 mm ± 6,52, chiều cao 80,12 mm ± 5,17, tỷ lệ phần ăn được 73,21% ± 3,1 và tỷ lệ đường kính/chiều cao là 0,96 ± 0,61. Các chỉ tiêu chất lượng sinh hóa của cam Xã Đoài cao Cao Phong bao gồm độ Brix 11,78°Br ± 0,41, hàm lượng đường tổng số 7,01% ± 0,17, hàm lượng Vitamin C 39,17 mg/100g ± 4,19, hàm lượng chất khô 10,52% ± 0,36, hàm lượng axit hữu cơ 0,562% ± 0,012 và hàm lượng Gluxit 6,21% ± 0,21.
Cam Canh Cao Phong có vỏ nhẵn, mỏng và mọng nước. Quả có hình cầu dẹt, khi chín có màu đỏ gấc, túi tinh dầu không rõ. Múi ít hạt, vách múi dai nhưng dễ tan, ít xơ bã và có vị ngọt mát. Khối lượng trung bình của quả là 219,67 g ± 20,8, đường kính 80,12 mm ± 3,57, chiều cao 55,05 mm ± 6,72, tỷ lệ phần ăn được 78,19 % ± 3,2 và tỷ lệ đường kính/chiều cao là 1,45 ± 0,71. Các chỉ tiêu chất lượng sinh hóa của cam Canh Cao Phong gồm độ Brix 8,82°Br ± 0,24, hàm lượng đường tổng số 7,28% ± 0,15, hàm lượng Vitamin C 22,79 mg/100g ± 3,142, hàm lượng chất khô 13,87% ± 0,22, hàm lượng axit hữu cơ 0,401% ± 0,011 và hàm lượng Gluxit 7,32% ± 0,39.
Điều kiện canh tác:
Cam Cao Phong sở hữu chất lượng đặc biệt nhờ vào các điều kiện địa lý đặc thù của khu vực. Địa hình nơi đây chủ yếu là đồi núi thoải, dạng bát úp, với độ cao trung bình 399m so với mực nước biển và độ dốc dưới 12°. Nhiệt độ trong khu vực có sự chênh lệch theo mùa nhưng luôn nằm trong ngưỡng lý tưởng cho sự phát triển của cây cam. Trong giai đoạn từ tháng 12 đến tháng 3, nhiệt độ thấp nhất dao động từ 15,5 đến 17°C, còn từ tháng 5 đến tháng 7, nhiệt độ cao nhất không vượt quá 30°C. Đặc biệt, khu vực không có tháng nào trong năm có nhiệt độ dưới 12,5°C hoặc trên 40°C, giúp cây cam phát triển ổn định quanh năm.
Thổ nhưỡng của vùng chủ yếu là đất Feralit phát triển trên đá macma axit và đá vôi. Đất có màu vàng nâu, tầng canh tác dày trên 1,2 - 1,3m, khả năng thoát nước tốt và giàu dinh dưỡng. Các chỉ tiêu chất lượng đất bao gồm mùn tổng số 0,25 ± 0,12%, P₂O₅ tổng số 0,32 ± 0,06%, K₂O tổng số 0,86 ± 0,1%, Ca²⁺ 4,75 ± 1,4 lđl/100g đất, Mg²⁺ 1,2 ± 0,3 lđl/100g đất, và pH KCl đạt 5,62 ± 0,4. Thành phần cơ giới đất cân đối với 15% sét, 23,92% limon và 30,52% cát, giúp đất giữ ẩm tốt nhưng không gây úng nước.
Ngoài ra, khu vực địa lý của Cao Phong còn được thiên nhiên ưu đãi với hệ thống thủy văn phong phú. Hàng chục con suối lớn nhỏ chảy qua khu vực, cùng với nguồn nước ngầm dồi dào có thể khai thác ở độ sâu khoảng 20m, cung cấp nước sạch và ổn định cho cây cam phát triển. Những điều kiện lý tưởng này tạo nên hương vị thơm ngon, đặc trưng của cam Cao Phong, làm nên thương hiệu nổi tiếng của loại trái cây này.
Phạm vi địa lý:
Thị trấn Cao Phong, xã Tây Phong, xã Bắc Phong, xã Dũng Phong, xã Tân Phong và xã Thu Phong thuộc huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình.
Truyền thông nói về sản phẩm Cam quả Cao Phong:
Cam Cao Phong ngon ngọt đặc sản nức tiếng đất Hòa Bình: https://mia.vn/cam-nang-du-lich/cam-cao-phong-ngon-ngot-dac-san-nuc-tieng-dat-hoa-binh-11831
Mùa Cam chín - Một sản phẩm du lịch hấp dẫn của huyện Cao Phong: https://www.hoabinh.gov.vn/tin-chi-tiet/-/bai-viet/mua-cam-chin-mot-san-pham-du-lich-hap-dan-cua-huyen-cao-phong-47524-1218.html
Cam Cao Phong được mùa, nông dân phấn khởi: https://dantocmiennui.vn/cam-cao-phong-duoc-mua-nong-dan-phan-khoi-post343470.html
