Ngày 01/06/2001 Cục Sở hữu trí tuệ ban hành Quyết định số 986/QĐ-SHTT, cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00001 cho sản phẩm nước mắm "Phú Quốc".
Nghề làm nước mắm Phú Quốc là một nghề thủ công truyền thống đã gắn bó với cuộc sống của hàng ngàn cư dân vùng biển đảo Phú Quốc. Theo các tài liệu lịch sử, nghề này đã hình thành từ hơn 200 năm trước, vào khoảng cuối thế kỷ XIX. Trải qua thời gian, đặc biệt trong giai đoạn từ năm 1965 đến 1975, nghề làm nước mắm ở Phú Quốc bước vào thời kỳ phát triển cực thịnh, không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn vươn xa đến nhiều thị trường quốc tế.
Trong suốt quá trình hình thành và phát triển, sản xuất nước mắm Phú Quốc đã có những bước tiến đáng kể. Từ phương pháp sản xuất thủ công thô sơ, người dân nơi đây dần ứng dụng cơ giới hóa ở một số công đoạn, giúp nâng cao năng suất mà vẫn đảm bảo giữ nguyên hương vị truyền thống. Bí quyết sản xuất nước mắm Phú Quốc được truyền từ đời này sang đời khác, tạo nên một sản phẩm có chất lượng đặc trưng, đậm đà bản sắc riêng.
Sau nhiều thăng trầm, nghề làm nước mắm ở đảo ngọc đã đạt được những thành tựu quan trọng. Ngày 8/10/2012, Ủy ban châu Âu chính thức cấp văn bằng bảo hộ tên gọi xuất xứ địa lý cho sản phẩm nước mắm Phú Quốc. Đây là sản phẩm đầu tiên của Việt Nam được bảo hộ trên thị trường các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU). Nhờ danh hiệu này, nước mắm Phú Quốc ngày càng được nhiều du khách quốc tế biết đến, góp phần nâng cao vị thế đặc sản Việt Nam trên bản đồ ẩm thực thế giới.
Không chỉ dừng lại ở giá trị thương mại, nghề làm nước mắm Phú Quốc còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Ngày 27/5/2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chính thức công nhận nghề làm nước mắm ở Phú Quốc là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thuộc loại hình Nghề thủ công truyền thống. Sự công nhận này không chỉ khẳng định giá trị của nghề làm nước mắm mà còn góp phần bảo tồn và phát huy một di sản quý báu của dân tộc Việt Nam.
Tính chất, chất lượng đặc thù của sản phẩm:
Tính chất và chất lượng đặc thù của nước mắm Phú Quốc được hình thành từ sự kết hợp hoàn hảo giữa nguồn nguyên liệu tự nhiên phong phú và phương pháp chế biến truyền thống. Loại nước mắm này được làm từ cá cơm tươi sống, đặc biệt là các loài cá cơm than, cá cơm sọc tiêu và cá cơm đỏ, đánh bắt tại vùng biển Phú Quốc. Nhờ điều kiện môi trường biển giàu phù sa, nguồn thức ăn tự nhiên dồi dào, cá cơm ở đây có tỷ lệ đạm cao, thịt chắc và thơm ngon hơn so với các vùng biển khác. Ngay sau khi đánh bắt, cá được ướp muối ngay trên tàu theo tỷ lệ hợp lý để giữ nguyên độ tươi ngon và hạn chế quá trình phân hủy trước khi đưa vào ủ chượp.
Bên cạnh nguồn nguyên liệu chất lượng, phương pháp chế biến nước mắm Phú Quốc cũng mang tính đặc thù và truyền thống. Cá cơm sau khi ướp muối được đưa vào ủ chượp trong các thùng gỗ lớn làm từ gỗ bời lời hoặc gỗ chai, giúp ổn định nhiệt độ và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình lên men tự nhiên. Thời gian ủ chượp kéo dài từ 9 đến 12 tháng, trong đó quá trình thủy phân cá diễn ra chậm rãi, giúp nước mắm đạt được hương vị đậm đà, hài hòa giữa vị mặn, ngọt và hậu vị béo dịu đặc trưng.
Một trong những yếu tố quan trọng làm nên danh tiếng của nước mắm Phú Quốc là hàm lượng đạm tự nhiên cao, với độ đạm lên đến 40°N. Đây là chỉ số phản ánh hàm lượng protein có trong nước mắm, tạo nên vị ngọt thanh tự nhiên mà không cần phụ gia hay chất điều vị. Ngoài ra, nước mắm Phú Quốc có màu nâu cánh gián đặc trưng, óng ánh và trong suốt, không bị lắng cặn khi bảo quản lâu ngày. Hương thơm của nước mắm đậm đà, nồng nhưng không gắt, mang đến sự hấp dẫn riêng biệt mà khó có sản phẩm nào sánh bằng.
Không chỉ dừng lại ở hương vị và chất lượng, nước mắm Phú Quốc còn mang giá trị văn hóa và lịch sử lâu đời. Với truyền thống sản xuất hơn 200 năm, nước mắm nơi đây không chỉ là một loại gia vị mà còn là niềm tự hào của người dân Phú Quốc. Mỗi giọt nước mắm được tạo ra không chỉ chứa đựng sự tinh túy của biển cả mà còn thể hiện tâm huyết và kinh nghiệm của những người làm nghề qua nhiều thế hệ. Chính những yếu tố này đã giúp nước mắm Phú Quốc trở thành thương hiệu nổi tiếng, được bảo hộ chỉ dẫn địa lý và được công nhận rộng rãi trên thị trường trong nước lẫn quốc tế.
Truyền thông nói về sản phẩm nước mắm Phú Quốc:
Tìm hiểu về nước mắm Phú Quốc – tinh hoa ẩm thực đảo ngọc: https://vinwonders.com/vi/wonderpedia/news/nuoc-mam-phu-quoc/
Nước mắm Phú Quốc - Đặc sản đảo ngọc NỔI TIẾNG vươn tầm quốc tế: https://vinpearl.com/vi/nuoc-mam-phu-quoc-dac-san-dao-ngoc-noi-tieng-vuon-tam-quoc-te
Nghề làm nước mắm ở Phú Quốc - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia: https://www.hcmcpv.org.vn/tin-tuc/nghe-lam-nuoc-mam-o-phu-quoc-di-san-van-hoa-phi-vat-the-quoc-gia-1491878638
