Ngày 04/11/2022, Cục Sở hữu trí tuệ ban hành Quyết định số 5345 /QĐ-SHTT về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00121 “Văn Chấn” cho sản phẩm quả cam. Ủy ban nhân dân huyện Văn Chấn là tổ chức quản lý chỉ dẫn địa lý này.
Việc trồng cam tại Văn Chấn bắt đầu từ khoảng năm 1990, với thị trấn Nông trường Trần Phú là nơi đầu tiên đưa giống cam vào canh tác trước khi mở rộng ra các xã lân cận. Ban đầu, cam Sành là giống chủ yếu được trồng tại đây, tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu thị trường và thị hiếu người tiêu dùng, người trồng cam đã không ngừng đa dạng hóa các giống cam, bao gồm cả những giống chín sớm và chín muộn, giúp kéo dài thời vụ thu hoạch. Hiện nay, tại huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, các giống cam như cam Sành, cam Đường, cam CS1 và cam V2 đang được trồng phổ biến, góp phần phát triển vùng nguyên liệu và nâng cao giá trị kinh tế cho địa phương.
Đặc điểm cảm quan và chất lượng:
Về hương vị, cam Sành có vị ngọt đậm đà, trong khi cam Đường mang đến cảm giác ngọt mát. Cam CS1 và cam V2 có vị ngọt rõ rệt và đậm hơn so với các giống khác.
Về chất lượng, cam Sành có độ Brix dao động từ 9,91 - 10,73°Bx, với hàm lượng đường tổng số từ 7,83 - 8,72%. Cam Đường có độ Brix từ 7,70 - 10,90°Bx, hàm lượng đường tổng số đạt từ 6,31 - 7,12% và hàm lượng nước chiếm từ 87,15 - 91,12%. Cam CS1 sở hữu độ Brix trong khoảng 12,80 - 13,35°Bx, với hàm lượng đường tổng số từ 7,39 - 7,55%. Cam V2 có độ Brix từ 10,05 - 11,52°Bx, hàm lượng đường tổng số đạt từ 8,90 - 9,20%, đồng thời chứa lượng vitamin C từ 34,50 - 38,75 mg/100g, mang lại giá trị dinh dưỡng cao.
Điều kiện canh tác:
Vùng trồng cam Văn Chấn nằm ở độ cao trung bình 400m so với mực nước biển, với địa hình chủ yếu có độ dốc từ 15 - 25°, đan xen nhiều sông suối. Do địa hình dốc khiến đất dễ bị rửa trôi, người dân đã áp dụng phương pháp trồng cam theo đường đồng mức. Cách làm này không chỉ giúp tầng mặt vườn trồng thoát nước hiệu quả, hạn chế nguy cơ ngập úng mà còn đảm bảo cây cam luôn được cung cấp đủ nước trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển.
Khu vực trồng cam Văn Chấn có nhiệt độ trung bình năm dao động từ 22 - 26°C, với biên độ nhiệt ngày và đêm lớn, trung bình khoảng 8 - 9°C. Lượng mưa hàng năm tương đối cao, từ 1.200 - 1.800 mm, cùng với độ ẩm trung bình năm đạt 83% - 87%. Đất đai trong vùng chủ yếu là đất đỏ vàng hình thành trên đá sét và biến chất, tầng đất canh tác dày trên 1m, với hàm lượng mùn tổng số trung bình trên 1,8%, giúp cây cam phát triển ổn định và đạt chất lượng cao.
Quy trình kỹ thuật sản xuất:
Trong canh tác cam Văn Chấn, người trồng ưu tiên sử dụng phân hữu cơ để cung cấp dinh dưỡng bền vững cho cây, đồng thời cải thiện độ tơi xốp và độ phì nhiêu của đất. Sau mỗi vụ thu hoạch, vườn cam được chăm sóc cẩn thận bằng các biện pháp tỉa cành, tạo tán, giúp loại bỏ những cành già cỗi, sâu bệnh, đồng thời kích thích cây ra lộc mới và phát triển cân đối.
Bên cạnh đó, việc bố trí mật độ cây hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa không gian sinh trưởng, tạo điều kiện cho ánh sáng tán xạ phân bố đều trong vườn. Nhờ vậy, cây cam hấp thụ ánh sáng tốt hơn, thúc đẩy quá trình quang hợp, giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, nâng cao năng suất và chất lượng quả, mang đến hương vị đặc trưng cho cam Văn Chấn.
Phạm vi địa lý:
Xã Cát Thịnh, xã Tân Thịnh, xã Đại Lịch, xã Chấn Thịnh, xã Bình Thuận, xã Thượng Bằng La, xã Nghĩa Tâm, xã Minh An, thị trấn Sơn Thịnh, thị trấn Nông Trường Trần Phú thuộc huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái.
Truyền thông nói về sản phẩm cam Văn Chấn:
Ngọt ngào Cam Văn Chấn - Yên Bái: https://yenbai.gov.vn/noidung/tintuc/Pages/chi-tiet-tin-tuc.aspx?ItemID=61&l=DacsanYenBai
Đến Văn Chấn, Yên Bái thưởng thức đặc sản cam sành đậm vị: https://moit.gov.vn/tin-tuc/xuc-tien-thuong-mai/den-van-chan-yen-bai-thuong-thuc-dac-san-cam-sanh-dam-vi.html
Cam Văn Chấn - Đắm chìm vào sự ngọt ngào mọng nước: https://mia.vn/cam-nang-du-lich/cam-van-chan-dam-chim-vao-su-ngot-ngao-mong-nuoc-4319
