Ngày 10/10/2016 Cục Sở hữu trí tuệ ra Quyết định số 4092/QĐ-SHTT về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00052 cho sản phẩm cam sành “Hà Giang” nổi tiếng. Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Giang là Tổ chức quản lý chỉ dẫn địa lý này.
Cam sành Hà Giang từ lâu đã được biết đến là một trong những đặc sản nổi bật của Việt Nam, được người tiêu dùng ưa chuộng nhờ hương vị thơm ngon, mọng nước và giàu dinh dưỡng. Đây là loại cây ăn quả có thế mạnh tại Hà Giang, không chỉ góp phần phát triển kinh tế địa phương mà còn khẳng định được thương hiệu trên thị trường.
Sản phẩm đã đạt top 10 sản phẩm, dịch vụ được người tiêu dùng tin cậy, do Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam chứng nhận. Đồng thời, cam sành Hà Giang cũng được Hiệp hội Khoa học và Công nghệ Lương thực, Thực phẩm Việt Nam vinh danh với danh hiệu vàng "Món ngon – Tinh hoa ẩm thực Việt" do người tiêu dùng bình chọn. Những thành tích này càng khẳng định chất lượng và giá trị của cam sành Hà Giang trong nền nông sản Việt Nam.
Đặc điểm cảm quan và chất lượng:
Cam sành Hà Giang có hình tròn hơi dẹt, vỏ sần sùi và lớp cùi dày hơn so với các loại cam cùng chi. Khi chín, vỏ có màu vàng cam tươi sáng, bắt mắt. Trọng lượng trung bình mỗi quả dao động từ 212 – 275g, với đường kính từ 7,49 – 8,34 cm và chiều cao từ 5,84 – 6,51 cm.
Cam có mùi thơm nhẹ, vị ngọt đặc trưng pha chút chua dịu, tạo nên hương vị hài hòa và hấp dẫn. Phần tép cam mọng nước, có màu vàng đỏ, nhiều múi, thích hợp để ép lấy nước hoặc thưởng thức trực tiếp. Về giá trị dinh dưỡng, cam sành Hà Giang chứa hàm lượng vitamin C từ 19,54 - 24,61 mg/100g dịch quả, axit hữu cơ tổng số từ 0,63 - 0,78%, đường tổng số từ 6,89 - 8,12%, độ Brix từ 8,25 - 9,60%, và hàm lượng nước đạt từ 87,22 - 89,34%. Những đặc điểm này góp phần làm nên chất lượng vượt trội của cam sành Hà Giang, đưa sản phẩm trở thành lựa chọn yêu thích của người tiêu dùng.
Điều kiện canh tác:
Khu vực địa lý trồng cam sành Hà Giang có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây cam, kết hợp với kinh nghiệm canh tác lâu đời của người dân. Cam sành là loại cây ưa đất vùng núi, thích hợp với khí hậu mát mẻ. Khu vực trồng cam chủ yếu nằm ở phía Nam tỉnh Hà Giang, nơi có khí hậu ôn hòa, mùa hè mát, mùa đông không quá giá lạnh, lượng mưa dồi dào, giúp cây phát triển ổn định.
Về địa hình, đây là vùng thấp thuộc lưu vực các sông Lô, sông Bạc và sông Con, có độ cao dưới 500 mét so với mực nước biển. Địa hình lòng chảo thấp dần từ Bắc xuống Nam, với ba nhóm đất chính là đất phù sa, đất đỏ vàng và đất thung lũng. Đặc điểm thổ nhưỡng đặc biệt với thành phần cơ giới từ cát pha thịt đến thịt pha sét và cát, trong đó hàm lượng cát chiếm 39,1 - 63,9%, hạt thịt từ 12,1 - 27,4% và hạt sét từ 18,2 - 38,9%. Độ ẩm đất dao động từ 18,5 - 22,7%, đất có tính axit nhẹ với độ pH KCl từ 3,8 - 4,7. Hàm lượng cacbon hữu cơ và đạm tổng số ở mức trung bình từ 0,91 - 1,81% OC, cùng với độ chua trao đổi từ 0,70 – 3,60 lđl/100g đất.
Về khí hậu, khu vực trồng cam có tổng lượng nhiệt cả năm trên 8.200°C, nhiệt độ trung bình năm dao động từ 22 - 24°C, độ ẩm trung bình từ 84 - 87%. Tổng lượng mưa bình quân hàng năm từ 2.600 - 4.000 mm, trong khi tổng lượng bốc hơi trung bình chỉ từ 700 - 800 mm. Lượng mưa dồi dào nhưng mức bốc hơi thấp giúp đất duy trì độ ẩm tốt, tạo điều kiện lý tưởng cho cam sành Hà Giang phát triển mạnh mẽ và cho chất lượng quả vượt trội.
Ngoài điều kiện tự nhiên thuận lợi, người dân Hà Giang cũng có nhiều kinh nghiệm trong canh tác cam sành để đảm bảo cây phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao. Khi trồng cam, bà con thường chọn đất đồi rừng mới khai phá, đất bồi tụ hoặc đất bãi ven sông, suối, những loại đất giàu mùn và chất dinh dưỡng, giúp cây sinh trưởng tốt.
Bên cạnh đó, việc chọn giống cũng được chú trọng. Những cây cam có chất lượng tốt, năng suất cao sẽ được chọn để ghép hoặc chiết cành, đảm bảo sự đồng đều và khả năng thích nghi với môi trường. Thời vụ trồng cam được lựa chọn vào những thời điểm mát mẻ, có mưa để cây dễ bén rễ và phát triển.
Trong quá trình chăm sóc, bà con áp dụng nhiều kỹ thuật như diệt lộc đông, khoanh cành, cuốc đất xung quanh tán nhằm hạn chế sự phát triển quá mức của cây, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình ra hoa, đậu quả. Đặc biệt, trong giai đoạn ra hoa, việc nuôi ong mật được thực hiện để tăng tỷ lệ đậu quả, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng cam sành Hà Giang. Những kinh nghiệm này kết hợp với điều kiện tự nhiên đặc trưng đã giúp cam sành Hà Giang trở thành sản phẩm có chất lượng cao, được người tiêu dùng ưa chuộng.
Quy trình kỹ thuật sản xuất:
Người dân Hà Giang chọn giống cam có năng suất cao, chất lượng tốt để nhân giống bằng phương pháp ghép hoặc chiết cành. Đất trồng là đất đồi rừng mới khai phá, đất bồi tụ hoặc đất bãi ven sông, suối, giàu dinh dưỡng. Trước khi trồng, đất được cày xới, bón lót phân hữu cơ hoai mục và vôi bột để cải tạo độ pH.
Cam sành được trồng vào thời điểm mát mẻ, có độ ẩm cao, thường từ tháng 2 - 4 hoặc tháng 8 - 10. Cây con được trồng đúng kỹ thuật, tưới nước ngay sau khi trồng và che chắn để tránh ảnh hưởng từ thời tiết. Trong quá trình chăm sóc, người dân chủ động diệt lộc đông, khoanh cành, cuốc đất xung quanh tán để hạn chế sinh trưởng thân lá, tập trung dinh dưỡng cho quá trình ra hoa, đậu quả.
Bón phân định kỳ bằng phân hữu cơ kết hợp phân vi lượng để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng. Nguồn nước tưới được kiểm soát, nhất là trong mùa khô. Phòng trừ sâu bệnh theo hướng sinh học, sử dụng bẫy côn trùng, trồng cây chắn gió và áp dụng các biện pháp tự nhiên. Trong giai đoạn ra hoa, người dân nuôi ong mật để tăng tỷ lệ thụ phấn.
Cam sành Hà Giang thu hoạch từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau. Quả chín có vỏ vàng cam, mùi thơm nhẹ, được thu hoạch thủ công để tránh dập nát. Cam sau thu hoạch được phân loại, đóng gói cẩn thận để bảo quản và vận chuyển, giữ được độ tươi ngon và chất lượng cao khi đến tay người tiêu dùng.
Phạm vi địa lý:
Thị trấn Việt Quang, thị trấn Vĩnh Tuy, xã Đức Xuân, xã Đông Thành, xã Đồng Tâm, xã Đồng Tiến, xã Đồng Yên, xã Bằng Hành, xã Hùng An, xã Kim Ngọc, xã Liên Hiệp, xã Quang Minh, xã Tân Quang, xã Tân Thành, xã Thượng Bình, xã Tiên Kiều, xã Vô Điếm, xã Việt Hồng, xã Việt Vinh, xã Vĩnh Hảo, xã Vĩnh Phúc thuộc huyện Bắc Quang; xã Yên Bình, xã Bằng Lang, xã Hương Sơn, xã Tân Bắc, xã Tân Trịnh, xã Tiên Yên, xã Vĩ Thượng, xã Xuân Giang, xã Yên Hà, xã Yên Thành thuộc huyện Quang Bình; Thị trấn Vị Xuyên, thị trấn Việt Lâm, xã Đạo Đức, xã Quảng Ngần, xã Trung Thành, xã Việt Lâm, xã Ngọc Linh thuộc huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Truyền thông nói về sản phẩm Cam sành Hà Giang:
Cam sành Hà Giang - đặc sản níu chân khách phương xa: https://vnexpress.net/cam-sanh-ha-giang-dac-san-niu-chan-khach-phuong-xa-4393066.html
Bạn biết gì về Cam Sành Hà Giang: https://ocop.hagiang.gov.vn/tin-tuc-chi-tiet?newsId=213825
Giới thiệu chung về Cam sành Hà Giang: https://sct.hagiang.gov.vn/tin-tuc-chi-tiet?newsId=145421
