Ngày 26 tháng 12 năm 2019, Cục Sở hữu trí tuệ ban hành Quyết định số 6221/QĐ-SHTT về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00079 cho cà phê Đăk Hà. Ủy ban nhân dân huyện Đăk Hà là tổ chức quản lý chỉ dẫn địa lý này.
Cà phê Đăk Hà là sản phẩm có danh tiếng trên thị trường nhờ chất lượng thơm ngon đặc biệt, được nhiều người tiêu dùng và chuyên gia cà phê đánh giá cao. Điều làm nên sự khác biệt của cà phê Đăk Hà không chỉ nằm ở hương vị đậm đà, hậu vị kéo dài mà còn ở điều kiện tự nhiên đặc biệt của vùng trồng. Đăk Hà là một trong những khu vực có thổ nhưỡng bazan màu mỡ, độ cao và khí hậu phù hợp để cây cà phê phát triển, tích lũy hàm lượng dinh dưỡng cao trong hạt, giúp tạo ra chất lượng vượt trội.
Vùng trồng cà phê vối Đăk Hà có lịch sử hình thành lâu đời, từ những năm 1920, khi cây cà phê bắt đầu được trồng trên vùng đất đỏ bazan trù phú. Trải qua hàng trăm năm, người dân nơi đây đã tích lũy kinh nghiệm canh tác, áp dụng phương pháp chăm sóc tiên tiến, kết hợp với quy trình chế biến hiện đại để tạo ra những sản phẩm cà phê chất lượng cao, đáp ứng tiêu chuẩn trong nước và quốc tế.
Sản phẩm cà phê Đăk Hà tương đối đa dạng, đáp ứng nhiều nhu cầu của thị trường. Cà phê nhân là nguyên liệu thô quan trọng, có kích thước nhỏ, hàm lượng cafein cao, và giàu các chất tạo vị đặc trưng. Ngoài ra, các sản phẩm chế biến như cà phê hạt rang, cà phê bột và cà phê tinh cũng rất được ưa chuộng. Cà phê hạt rang giữ được hương thơm mạnh mẽ, vị béo ngậy và hậu vị caramel hấp dẫn. Cà phê bột mang đến trải nghiệm đậm đà với hương thơm nồng, vị chua thanh, hơi chát, đắng nhẹ, phù hợp với nhiều phương pháp pha chế. Đặc biệt, cà phê tinh với hàm lượng cafein và các chất hòa tan rất cao mang đến một ly cà phê đậm đà, thơm ngọt, để lại dấu ấn sâu sắc cho người thưởng thức.
Với chất lượng nổi bật, danh tiếng lâu đời và quy trình sản xuất ngày càng cải tiến, cà phê Đăk Hà không chỉ chiếm lĩnh thị trường trong nước mà còn có tiềm năng lớn để vươn ra thị trường quốc tế, khẳng định vị thế của một thương hiệu cà phê chất lượng cao từ vùng đất Tây Nguyên.
Đặc điểm cảm quan và chất lượng:
Cà phê nhân Đăk Hà có hình bầu dục, màu xám, mùi thơm nhẹ đặc trưng. Hạt có kích thước nhỏ (dài 8,59 - 9,08 mm, rộng 7,00 - 7,42 mm) và chứa hàm lượng cafein cao (1,79% - 2,19%). Thành phần hóa học gồm: protein thô (15,34% - 16,85%), đường (3,51% - 3,77%), chất béo (11,98% - 12,75%), các chất hòa tan cao, xơ thô và tro thấp.
Cà phê hạt rang Đăk Hà có màu nâu đến nâu đen, mùi thơm đậm. Hạt lớn hơn cà phê nhân (dài 9,23 - 11,63 mm, rộng 7,58 - 8,99 mm), với hàm lượng cafein cao (1,98% - 2,40%), protein thô (10,07% - 11,64%), chất béo (10,91% - 11,53%), và chất hòa tan cao, giúp tạo vị béo ngậy, ngọt và hậu vị caramel.
Cà phê bột Đăk Hà có màu nâu vàng, nước chiết nâu cánh gián đậm, mùi thơm nồng, vị chua thanh, hơi chát, đắng nhẹ, hậu vị lâu. Thành phần gồm: cafein (2,00% - 2,41%), protein thô (10,10% - 11,65%), chất béo (10,93% - 11,54%), và chất hòa tan cao, giúp tạo vị đặc trưng.
Cà phê tinh Đăk Hà có màu nâu đậm, nước chiết nâu đen, mùi thơm ngọt, vị chua thanh, hơi chát, đắng nhẹ. Thành phần hóa tính nổi bật gồm cafein (3,59% - 4,07%), protein thô (27,63% - 29,42%), chất béo (17,96% - 19,35%), và chất hòa tan rất cao (83,80% - 84,64%), tạo hương vị đậm đà, hậu vị lâu.
Điều kiện canh tác:
Điều kiện tự nhiên độc đáo của khu vực địa lý chính là yếu tố quan trọng tạo nên hương vị và chất lượng đặc trưng của cà phê Đăk Hà. Nằm ở vị trí giao thoa giữa hai luồng khí hậu nóng và lạnh, chịu ảnh hưởng trực tiếp từ dãy núi Ngọc Linh, vùng trồng cà phê Đăk Hà có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng lý tưởng để cây cà phê phát triển.
Về địa hình, khu vực này chủ yếu là đồi bát úp và đồi đỉnh bằng, có dạng lượn sóng với độ cao từ 580 - 650m, nằm xen kẽ với bậc thềm thấp trũng, tạo nên sự chuyển tiếp hài hòa giữa địa hình núi cao và vùng đất thấp. Hệ thống sông suối, hồ đập phân bố dày đặc trên toàn vùng, cung cấp nguồn nước ổn định quanh năm. Nhờ mực nước ngầm nông và hệ thống thủy lợi đa dạng, vùng cà phê Đăk Hà có điều kiện thuận lợi để duy trì độ ẩm và cung cấp nước tưới đầy đủ cho cây cà phê.
Lượng mưa trung bình năm ở mức cao, đặc biệt phân bố hợp lý theo chu kỳ sinh trưởng của cây cà phê. Vào thời điểm ra hoa (tháng 1 và tháng 2) và giai đoạn quả chín (tháng 10 và tháng 11), lượng mưa thấp giúp hoa nở đồng loạt và quả chín đều, đảm bảo chất lượng hạt cà phê. Nền nhiệt độ trong khu vực khá ổn định, với mức chênh lệch nhiệt độ trung bình giữa các mùa không vượt quá 2°C. Độ ẩm dao động từ 78 - 82% và tổng số giờ nắng hàng năm cao, tập trung chủ yếu vào mùa khô, chiếm khoảng 70% tổng số giờ nắng cả năm.
Bên cạnh đó, thổ nhưỡng của vùng Đăk Hà có các tính chất lý hóa phù hợp với sự phát triển của cây cà phê, giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tốt, tạo ra hạt cà phê có hàm lượng chất khô cao, giàu hương vị. Chính những yếu tố tự nhiên này đã góp phần tạo nên chất lượng đặc biệt và danh tiếng của sản phẩm cà phê Đăk Hà trên thị trường.
Quy trình kỹ thuật sản xuất:
Đặc biệt, quy trình canh tác và thu hái truyền thống của người dân bản địa tại vùng Đăk Hà cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên hương vị đặc trưng của cà phê nơi đây. Trái cà phê chỉ được thu hoạch khi đã chín hoàn toàn, đảm bảo độ ngọt và hương thơm tối ưu. Kỹ thuật thu hái được thực hiện hoàn toàn bằng tay, người dân cẩn thận lựa từng quả hoặc từng chùm quả chín, tuyệt đối không tuốt cành hay làm gãy cành và lá, giúp bảo vệ cây cho những vụ mùa tiếp theo.
Bên cạnh đó, quy trình sơ chế, bảo quản và chế biến cũng được kiểm soát nghiêm ngặt nhằm duy trì chất lượng hạt cà phê ở mức cao nhất. Từ khâu tuyển chọn nguyên liệu đến các phương pháp chế biến, mọi công đoạn đều tuân thủ các tiêu chuẩn khắt khe, góp phần tạo nên chất lượng vượt trội và danh tiếng của cà phê Đăk Hà trên thị trường.
Phạm vi địa lý:
Xã Đăk Mar, xã Ngọk Wang, xã Hà Mòn, xã Đăk Ui, xã Đăk La, xã Đăk Long, xã Đăk Pxi, xã Đăk Ngọk, xã Ngọk Réo, xã Đăk Hring và thị trấn Đăk Hà, thuộc huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum.
Truyền thông nói về sản phẩm Cà phê Đắk Hà:
Xây dựng thương hiệu “Cà-phê Đăk Hà” vươn tầm quốc tế: https://nhandan.vn/xay-dung-thuong-hieu-ca-phe-dak-ha-vuon-tam-quoc-te-post815176.html
Nông dân Đăk Hà tích cực chăm sóc cà phê sau thu hoạch: https://baokontum.com.vn/kinh-te/nong-dan-dak-ha-tich-cuc-cham-soc-ca-phe-sau-thu-hoach-45032.html
Trồng cà phê thu nhập đến 500 triệu đồng/ha, nông dân ăn Tết to: https://nld.com.vn/trong-ca-phe-thu-nhap-den-500-trieu-dong-ha-nong-dan-an-tet-to-196250117103348551.htm
