Ngày 13 tháng 3 năm 2018, Cục Sở hữu trí tuệ ban hành Quyết định số 673/QĐ-SHTT về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00066 cho sản phẩm hạt điều Bình Phước nổi tiếng. Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Phước là Tổ chức quản lý chỉ dẫn địa lý này.
Hạt điều Bình Phước không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế nhờ chất lượng vượt trội. Với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu thuận lợi, hạt điều Bình Phước có kích thước đồng đều, hương vị béo ngậy, thơm ngon đặc trưng. Đặc biệt, quy trình sản xuất và chế biến tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn chất lượng, giúp sản phẩm đạt được sự tin tưởng của người tiêu dùng trong và ngoài nước.
Các sản phẩm thuộc chỉ dẫn địa lý hạt điều Bình Phước bao gồm hạt điều nguyên liệu, hạt điều nhân và hạt điều rang muối. Hạt điều rang muối Bình Phước nổi tiếng với lớp vỏ lụa giữ trọn hương vị tự nhiên, vị giòn bùi và hậu béo đặc trưng, mang lại trải nghiệm ẩm thực độc đáo. Nhờ những lợi thế này, hạt điều Bình Phước đã có mặt tại 25 quốc gia và vùng lãnh thổ, góp phần nâng cao giá trị nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Đặc điểm cảm quan và chất lượng:
Hạt điều nguyên liệu Bình Phước có đặc điểm chắc, mẩy, với cuống hạt phình to. Bề mặt vỏ cứng sáng, mịn, bóng. Khi lắc hạt, ít kêu hoặc không kêu. Thân hạt điều nguyên liệu dày, với kích thước bề dày dao động từ 14,5mm đến 18mm. Tỷ lệ nhân thành phẩm thu hồi không nhỏ hơn 30% tính theo khối lượng. Số lượng hạt không lớn hơn 200 hạt/kg. Khối lượng mỗi hạt dao động từ 5g đến 6g.
Hạt điều nhân là phần thu được từ hạt điều nguyên liệu sau quá trình gia nhiệt, tách vỏ cứng, sấy khô, bóc vỏ lụa và phân loại. Hạt điều nhân Bình Phước có màu sắc đồng đều, với các màu trắng, vàng nhạt hoặc ngà nhạt. Nhân điều có dáng thẳng, phình ra hai bên. Bề dày nhân dao động từ 10,6mm đến 13,1mm. Bề mặt nhân nhẵn, mịn, bóng.
Hạt điều nhân Bình Phước có mùi thơm tự nhiên của hạt điều, không có mùi lạ. Tỷ lệ số hạt đạt tiêu chuẩn không nhỏ hơn 95% về số lượng ở mỗi mức phân loại theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4850 về nhân hạt điều. Hàm lượng chất béo trong hạt điều nhân Bình Phước lớn hơn 40% tính theo khối lượng. Hàm lượng chất béo không bão hòa đơn lớn hơn 23%.
Hạt điều rang muối được chế biến từ hạt điều nhân, có thể giữ nguyên vỏ lụa hoặc loại bỏ vỏ lụa. Sản phẩm được xử lý nhiệt bằng phương pháp rang và sử dụng muối làm chất phụ gia. Hạt điều rang muối Bình Phước có hai loại: có vỏ lụa hoặc không có vỏ lụa. Khi tách đôi nhân hạt điều, khe hở giữa hai nửa nhân nhỏ, không có muối đọng bên trong.
Hàm lượng chất béo trong hạt điều rang muối Bình Phước không nhỏ hơn 43%. Hàm lượng carbohydrat lớn hơn 23%. Hàm lượng chất béo và carbohydrat cao tạo nên hương vị ngọt, thơm, béo ngậy đặc trưng của hạt điều rang muối Bình Phước.
Điều kiện canh tác:
Khu vực địa lý trồng điều Bình Phước nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới xích đạo gió mùa, với nền nhiệt cao quanh năm, tạo điều kiện thuận lợi cho cây điều phát triển. Đặc điểm độ ẩm không khí thay đổi rõ rệt giữa hai mùa trong năm. Mùa ẩm cao kéo dài từ tháng 5 đến tháng 11, trong khi mùa ẩm thấp diễn ra từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau.
Tháng 12 là thời điểm cây điều bắt đầu phân hóa mầm hoa. Khi độ ẩm không khí giảm xuống mức 60%-70%, kết hợp với nhiệt độ tăng và có nắng, cây điều bước vào giai đoạn phân hóa mầm hoa thuận lợi. Từ tháng 1, cây điều bắt đầu ra hoa và giai đoạn này thường kéo dài khoảng 85 ngày. Trong thời kỳ nở hoa, cây điều yêu cầu thời tiết khô ráo, không có mưa kéo dài trong hơn 2 tháng. Nếu gặp mưa lớn hoặc kéo dài, tỷ lệ đậu quả giảm, ảnh hưởng đến chất lượng hạt.
Chế độ phân bố lượng mưa của Bình Phước cũng có sự khác biệt so với tỉnh Đồng Nai. Tại Bình Phước, mùa mưa bắt đầu từ tháng 5, trong khi ở Đồng Nai, mùa mưa đến sớm từ tháng 4, tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát triển. Điều này khiến điều trồng tại Đồng Nai thường có nhiều sâu hơn, tỷ lệ thu hồi thấp hơn và độ mẩy hạt không bằng điều Bình Phước.
Quy trình kỹ thuật sản xuất:
Người dân Bình Phước chỉ nhân giống điều bằng phương pháp vô tính tại các cơ sở được cấp phép, đảm bảo tiêu chuẩn quy định về giống. Thời vụ trồng điều diễn ra từ tháng 6 đến cuối tháng 7. Khi canh tác, người trồng điều ưu tiên chọn nhóm đất đỏ vàng, có độ cao dưới 600m so với mực nước biển, không bị úng hoặc nhiễm mặn. Trước khi trồng, hố trồng cây điều phải được chuẩn bị hoàn tất ít nhất một tháng.
Nhờ kinh nghiệm hơn nửa thế kỷ trồng điều, người dân Bình Phước áp dụng kỹ thuật chăm sóc phù hợp với đặc tính cây trồng và điều kiện đất đai địa phương. Thời gian thu hoạch hạt điều diễn ra từ tháng 2 đến tháng 6 hằng năm. Khi quả rụng, người dân phải thu hoạch trong vòng tối đa 3 ngày để đảm bảo chất lượng hạt điều.
Hạt điều Bình Phước được sơ chế bằng phương pháp hấp bão hòa, giúp giảm tỷ lệ hạt vỡ và hạn chế độc hại cho người lao động. Sau khi tách vỏ cứng, hạt điều còn nguyên vỏ lụa được chế biến bằng phương pháp rang củi truyền thống, tạo ra hạt điều rang muối có hương vị thơm ngon, giòn rụm, đặc trưng của Bình Phước.
Phạm vi địa lý:
Xã Bù Gia Mập, xã Đăk Ơ, xã Đức Hạnh, xã Phú Văn, xã Đa Kia, xã Phước Minh, xã Bình Thắng và xã Phú Nghĩa thuộc huyện Bù Gia Mập; Xã Phú Riềng, xã Phú Trung, xã Bù Nho, xã Long Tân, xã Long Hà, xã Long Bình, xã Long Hưng, xã Bình Sơn, xã Bình Tân, xã Phước Tân thuộc huyện Phú Riềng; Xã Phước Tín, xã Long Giang, phường Long Thủy, phường Thác Mơ, phường Sơn Giang, phường Long Phước, phường Phước Bình thuộc thị xã Phước Long; Xã Đường 10, xã Đăk Nhau, xã Phú Sơn, xã Thọ Sơn, xã Bình Minh, xã Bom Bo, xã Minh Hưng, xã Đoàn Kết, xã Đồng Nai, xã Đức Liễu, xã Thống Nhất, xã Nghĩa Trung, xã Nghĩa Bình, xã Đăng Hà, xã Phước Sơn và thị trấn Đức Phong thuộc huyện Bù Đăng; Xã Tân Thành, xã Tân Tiến, xã Thanh Hòa, xã Thiện Hưng, xã Phước Thiện, xã Hưng Phước và thị trấn Thanh Bình thuộc huyện Bù Đốp; Xã Thuận Lợi, xã Đồng Tâm, xã Tân Phước, xã Tân Hưng, xã Tân Lợi, xã Tân Lập, xã Tân Hòa, xã Thuận Phú, xã Đồng Tiến, xã Tân Tiến và thị trấn Tân Phú thuộc huyện Đồng Phú; Xã Lộc Hòa, xã Lộc An, xã Lộc Tấn, xã Lộc Thạnh, xã Lộc Hiệp, xã Lộc Thiện, xã Lộc Thịnh, xã Lộc Thuận, xã Lộc Quang, xã Lộc Phú, xã Lộc Thành, xã Lộc Thái, xã Lộc Điền, xã Lộc Hưng, xã Lộc Khánh và thị trấn Lộc Ninh thuộc huyện Lộc Ninh; Xã Thanh An, xã An Khương, xã Tân Hưng, xã Tân Lợi thuộc huyện Hớn Quản; Xã Quang Minh và xã Minh Lập thuộc huyện Chơn Thành; Xã Thanh Lương và xã Thanh Phú thuộc thị xã Bình Long; Xã Tân Thành, Xã Tiến Hưng, xã Tiến Thành, phường Tân Phú, phường Tân Đồng, phường Tân Bình, phường Tân Xuân, phường Tân Thiện thuộc thị xã Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước.
Truyền thông nói về sản phẩm Hạt điều Bình Phước:
Xây dựng bằng được thương hiệu "Hạt điều Bình Phước: https://binhphuoc.gov.vn/vi/news/tin-tuc-su-kien-421/xay-dung-bang-duoc-thuong-hieu-hat-dieu-binh-phuoc-40101.html
Ứng dụng công nghệ nâng cao giá trị hạt điều: https://baobinhphuoc.com.vn/news/28/162644/ung-dung-cong-nghe-nang-cao-gia-tri-hat-dieu
Phát huy chỉ dẫn địa lý hạt điều Bình Phước: https://baobinhphuoc.com.vn/news/4/161554/phat-huy-chi-dan-dia-ly-hat-dieu-binh-phuoc
