Gần đây báo Tuổi Trẻ, đã có loạt bài đưa tin về việc hô biến rau chợ thành rau 3 sach của Công ty TNHH nông sản sạch Hugofarm (quận Bình Thạnh, TP.HCM). Việc này đặt ra vấn đề truy xuất sản phẩm nông sản làm sao cho hiệu quả và minh bạch. Cùng iCheck điểm lại các thông tin quan trọng trong loạt bài này và đưa ra góc nhìn cụ thể nhé:
1. Tóm tắt nội dung loạt bài của báo Tuổi trẻ:
Bỏ lá úa, sâu thành rau “tuyển”
“Nhân viên Công ty TNHH nông sản sạch Hugofarm đi chợ đầu mối Hóc Môn để chứng kiến cảnh gom rau củ quả các loại của công ty này về để “biến hóa”… Mỗi gian phòng chế biến nông sản có bốn công nhân. Hai người làm sạch rau ở chợ, nhặt bỏ lá vàng úa, sâu bọ, chọn cành, rau lá non mượt; hai người cho vào túi ni lông đóng gói, dán nhãn nơi chế biến, sản xuất cùng logo chuẩn VietGAP. Đôi tay thoăn thoắt, không chuyện trò, các gói hàng rau mồng tơi, rau thơm, rau muống, rau dền, cải ngồng… được làm sạch “như mới”, được cân đúng trọng lượng như 500g, 300g, 50g tùy theo loại… và chất thành những đống riêng.”
“Cũng làm sạch rau mua ở chợ, một công nhân đang vào rau cải ngồng, có trọng lượng 300g. Logo của Hugofarm cho loại cải ngồng có nền xanh, viền trắng và có chữ “Chuẩn VietGAP”. Bên trên logo có dòng chữ nhỏ: “Hugofarm là nông trại chăn nuôi và trồng trọt theo mô hình khép kín, sử dụng phân hữu cơ, không chất tăng trưởng, không chất bảo quản. Đưa sản phẩm trực tiếp từ vườn đến người tiêu dùng”… Chúng được công nhân dán vào rau vừa gom ở chợ về, không rõ nguồn gốc”.
Rau “VietGAP” dỏm vào siêu thị cao cấp
Tuy nhiên để khẳng định chính xác “rau sạch” sẽ đến đúng địa chỉ như trong thông tin thu thập được, chúng tôi quyết định sẽ đi theo xe giao hàng đến tận siêu thị…. Quá trình giao hàng cho điểm cửa hàng 3 Sạch Food này diễn ra trong gần 20 phút… Sau khi hoàn thành, tài xế tiếp tục lên đường đến điểm giao hàng thứ hai là cửa hàng 3 Sạch Food Gourmet Market tại tháp 2, khu căn hộ The Sun Avenue trên đường Mai Chí Thọ, TP Thủ Đức. Toàn bộ số rau còn lại được giao vào bên trong.
Sản phẩm của Công ty TNHH nông sản sạch Hugofarm có dán nhãn mác VietGAP, nhãn tem tròn 3 Sạch, mã vạch được bày biện lên kệ, với mức giá cao hơn rất nhiều so với mua ngoài chợ.
Người dân mua vì tin tưởng rau sạch
Trên kệ của 3 Sạch (tháp 2, The Sun Avenue) có rất nhiều sản phẩm rau củ quả có nhãn mác VietGAP, 3 Sạch, tem, mã vạch… của nhiều nhà cung cấp khác nhau, trong đó có sản phẩm có dán nhãn của Công ty TNHH nông sản Hugofarm, đúng loại nhãn chúng tôi đã tận mắt chứng kiến việc tự ý dán vào rau mua tại chợ đầu mối khi nhập vai tại cơ sở chế biến này. Quan trọng nữa là rau củ ở đây có nhãn mác, có chuẩn VietGAP, có tem 3 Sạch và toàn rau xanh tươi. Mặc dù đắt hơn ở chợ nhưng nghĩ sạch, ngon nên anh Kiên cho hay chọn mua rau ở những cửa hàng uy tín.
Nhưng khi hỏi về việc có tin những nhãn mác chỉ là “ngụy trang”, anh Kiên công nhận: “Nếu đó là rau trà trộn, đánh lừa dựa vào niềm tin của người tiêu dùng thì… tôi cũng chịu thôi. Nếu thế thì cửa hàng rau củ quả nào cũng như nhau”.
“Yêu cầu loại nào cũng có”
Tem tròn, mã vạch ở đây được để riêng tại một góc, được in sẵn mọi thông tin. Các loại rau củ quả, muống bào, bắp chuối bào… được mua ở chợ về, làm sạch đóng gói và dán tem theo hai loại khác nhau…Tem tròn cũng có hai màu nền chính là xanh, trắng. Có dòng chữ “3S, 3SACH FOOD, Fresh & Healthy; from Farm to Table” (thực phẩm sạch, tươi và sức khỏe; từ nông trại đến bàn ăn); có in địa chỉ Fanpage: 3 Sach Food Gourmet Market.
2. Góc nhìn từ iCheck
Việc nhập nhằng nguồn gốc xuất xứ sản phẩm rau sạch nói riêng và nông sản nói chung, không phải là vấn đề hiếm gặp. Phần lớn đơn vị chưa thực sự hiểu rõ truy xuất nguồn gốc là gì và cần thực hiện như nào cho đúng.
Thực tế, muốn chuẩn hóa hệ thống Truy xuất nguồn gốc, đầu tiên cần hiểu đúng về quy chuẩn của mã Truy xuất nguồn gốc. Mã truy xuất nguồn gốc đúng cần đảm bảo truy xuất được toàn bộ quá trình sản xuất – chế biến – phân phối sản phẩm và phải đảm bảo có 5 điều kiện sau :
1. Xem được đầy đủ thông tin về sản phẩm theo quy định lưu hành và công bố sản phẩm.
2. Truy xuất được chuỗi liên kết tạo ra giá trị sản phẩm ( Các cá nhân và tổ chức có tham gia hoặc liên quan đến quá trình sản xuất – chế biến – phân phối sản phẩm ).
3. Xem được chỉ dẫn địa lý của vùng sản xuất ra sản phẩm.
4. Xem được các giấy tờ và các chứng nhận về thành phần, chất lượng và các công nhận về sản phẩm.
5. Chứng minh được lịch sử sản xuất – chế biến – phân phối sản phẩm thông qua nhật ký hoạt động điện tử được đóng góp bởi tất cả các thành viên trong chuỗi liên kết giá trị sản phẩm.
Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã và các hộ sản xuất, triển khai thực hiện Truy xuất sản phẩm nông sản, Công ty cổ phần iCheck đã nghiên cứu và xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc chuẩn Quốc gia, giúp doanh nghiệp quản lý toàn diện vùng trồng, nhà xưởng, vùng sản xuất và thông tin truy xuất theo các chuỗi cung ứng, quá trình hình thành lên sản phẩm bao gồm: vật tư, con giống, vùng trồng, vùng sản xuất, nhân viên; ghi lại nhật ký điện tử quá trình sản xuất , vận chuyển, phân phối ….tới thành phẩm cuối cùng.
Tìm hiểu về giải pháp tại đây
