Cá bỗng Yên Bái là món ăn đặc sản thuộc huyện Lục Yên, một mảnh đất mang nhiều màu sắc văn hóa của các dân tộc anh em như Tày, Nùng, Dao…Món ăn đặc sản truyền đời này không chỉ được săn đón vì hương vị ngon ngọt, thơm mát đặc trưng của đồng bào Tày mà còn đến từ sự “ít ỏi”, có tiền khó mua của nó.
Nguồn gốc của Cá bỗng Yên Bái
Nằm cách Yên Bái 93km về phía Đông Bắc, Lục Yên là một điểm du lịch hấp dẫn với vô số danh lam thắng cảnh và nét văn hóa ẩm thực đặc sắc. Thông thường, người Tày thường dùng khoảng đất trống trước nhà để đào ao nuôi cá. Đây cũng là nơi họ thường nuôi cá bỗng.
Cá bỗng có bản tính ăn tạp, dễ nuôi. Vì thế đa số gia đình đều chọn nuôi chúng làm cảnh. Thế nhưng tuy ham ăn nhưng loài cá này lớn rất chậm. Phải mất tới 10 năm để cá bước vào độ tuổi sinh sản. Cá con 2 tuổi trở lên thậm chí chỉ lớn bằng 2 đốt ngón tay, cá 30-40 tuổi cũng chỉ nặng vẻn vẹn 20kg mà thôi. Chính vì thế cá bỗng khá “hiếm” và rất ít khi được sử dụng để ăn, trừ bữa đãi khách quan trọng.
Có một câu nói được truyền miệng khá nhiều tại Lục Yên, đó chính là Gỏi cá bỗng – rượu ngô Tày. Đây là một trong hai món ăn đặc trưng trong dịp quan trọng của họ.
Chính vì sự “quý hiếm” của cá bỗng nên việc chế biến loài cá này cũng rất cầu kỳm công phu. Sau khi bắt về sơ chế, cá sẽ được chia ra làm thành nhiều món, nhưng món quan trọng nhất chính là gỏi cá Bỗng. Việc chế biến món gỏi cần có rất nhiều loại rau thơm, rau trong rừng như: Rau húng, lá chanh, riềng, nước chua được ngâm từ quả tai chua phơi khô, nước cốt chanh, bẹ chuối thái mỏng… để trộn cùng thịt cá rút xương thái lát, xương cá băm nhỏ rang vàng, tạo ra một món ăn đặc trưng, thơm mát của đồng bào Tày ở Lục Yên nói chung và của Lâm Thượng nói riêng.
Ngoài gỏi, cá bỗng nướng, đầu cá nấu chua, cá hấp hay vẩy cá chiên giòn cũng là một trong những lựa chọn đơn giản, dân giã, nhưng đều có vị khó quên.
Thịt cá Bỗng có giá trị dinh dưỡng cao, thường được sử dụng mỗi khi có khách quý đến thăm nhà hay các ngày lễ, ngày tết, phụ nữ sau khi sinh hay người mới ốm dậy dùng cũng rất tốt cho sức khỏe.
Giá cá bỗng Yên Bái
Tuy cá bỗng hiện nay đã được các huyện khuyến khích bà con chăn nuôi theo hướng độc canh. Tuy nhiên chỉ những gia đình có điều kiện về mặt nước là có thể nuôi, vừa vừa để làm cảnh vừa cải thiện bữa ăn gia đình và tăng thu nhập. Nhưng do loại cá này lớn rất chậm, tuy nhu cầu thị trường nhiều, giá cao từ 500 đến 700 nghìn/1kg nhưng vẫn không đủ cung cấp.
Nguồn: https://cabonglucyen.vn/ca-bong-yen-bai-net-van-hoa-am-thuc-dac-sac-nguoi-tay-bac/
