Ngày 12/02/2018, Cục Sở hữu trí tuệ ban hành Quyết định số 462/QĐ-SHTT, cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00064 cho sản phẩm hạt tiêu đen Bà Rịa - Vũng Tàu. Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là đơn vị quản lý chỉ dẫn địa lý này.
Theo tài liệu lịch sử, cây hồ tiêu hoang dã đã xuất hiện ở Việt Nam trước thế kỷ XVI nhưng chỉ được trồng rộng rãi từ thế kỷ XVII (Chevalier, 1925; Phan Hữu Trinh và cộng sự, 1987). Đến cuối thế kỷ XIX, hồ tiêu được canh tác nhiều tại Phú Quốc, Hòn Chồng và Hà Tiên (Kiên Giang) nhờ cộng đồng người Hoa từ đảo Hải Nam di cư vào. Cùng thời gian này, thực dân Pháp đã đưa cây hồ tiêu đến phát triển tại Bình Long, Bà Rịa - Vũng Tàu, Quảng Trị và Quảng Nam (Biard et Roule, 1942).
Từ những năm 1940 - 1970, diện tích trồng hồ tiêu mở rộng ra nhiều tỉnh miền Trung và Nam Bộ như Quảng Trị, Quảng Nam, Bình Phước, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương và Đồng Nai, với tổng diện tích khoảng 400 ha và sản lượng chưa đến 600 tấn/năm (Tappan, 1972, trích dẫn bởi Phạm Văn Biên, 1989).
Dưới thời Pháp thuộc, các khu vực đất đỏ bazan tại Bà Rịa - Vũng Tàu được xác định là phù hợp với điều kiện sinh trưởng của cây hồ tiêu. Tài liệu Pháp ghi nhận rằng, vào năm 1883, các vùng trồng hồ tiêu tại Hà Tiên, Thủ Dầu Một và Bà Rịa đã xuất khẩu khoảng 300 tấn hạt tiêu sang châu Âu.
Đặc điểm cảm quan và chất lượng:
Đặc điểm cảm quan của hạt tiêu đen Bà Rịa - Vũng Tàu là quả khô nguyên hạt, hạt có màu nâu, màu xám, màu đen, mùi thơm và vị cay nồng. Hạt tiêu đen Bà Rịa - Vũng Tàu có đặc điểm hạt to, đường kính hạt từ 3,2mm - 5,8mm. Vỏ hạt tiêu đen Bà Rịa - Vũng Tàu mỏng, độ dày vỏ hạt từ 92,7µm - 157,7µm.
Hạt tiêu đen Bà Rịa - Vũng Tàu có hàm lượng Mangan từ 109,4mg/kg - 299,9mg/kg; hàm lượng Bo từ 11,4mg/kg - 30,8mg/kg; hàm lượng Sắt từ 33,6mg/kg - 106,2mg/kg; hàm lượng Piperin từ 4,0% - 6,8%; hàm lượng tro tổng số từ 2,0% - 5,1%; dung trọng từ 521,7g/l - 679,0g/l; độ ẩm từ 7,7% - 12,5%.
Những tính chất, chất lượng đặc thù của hạt tiêu đen Bà Rịa - Vũng Tàu có được là do điều kiện địa lý tự nhiên của khu vực địa lý và kinh nghiệm canh tác của người dân.
Điều kiện canh tác:
Hạt tiêu Bà Rịa - Vũng Tàu được canh tác trên nhiều loại đất giàu dinh dưỡng, bao gồm đất nâu đỏ và nâu vàng trên đá macma bazơ và trung tính, đất nâu thẫm hình thành từ quá trình phong hóa đá bọt và bazan, cùng với đất đen từ sản phẩm bồi tụ của bazan. Các loại đất này có độ phì nhiêu cao, tầng canh tác dày trên 70cm, chiếm 72,57% diện tích tự nhiên của tỉnh, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cây hồ tiêu.
So với các vùng trồng tiêu khác như Chư Sê (Gia Lai), Cư Kuin và Cư M’Gar (Đắk Lắk), Phước Long, Lộc Ninh, Bù Gia Mập (Bình Phước) hay Đắk Lấp (Đắk Nông), đất bazan ở Bà Rịa - Vũng Tàu có những đặc điểm riêng biệt. Trong khi các vùng kể trên nằm gần miệng núi lửa với tầng đất giàu khoáng sét và độ dày lớn, đất bazan tại Bà Rịa - Vũng Tàu có tầng phong hóa mỏng hơn. Điều này khiến năng suất hồ tiêu tại Bà Rịa - Vũng Tàu thấp hơn so với các khu vực có tầng đất dày hơn. Tuy nhiên, nhờ vào độ phì nhiêu tự nhiên và tiềm năng dinh dưỡng cao, vùng đất này vẫn đảm bảo điều kiện tối ưu cho sự phát triển của cây hồ tiêu, góp phần tạo nên chất lượng đặc trưng của hạt tiêu Bà Rịa - Vũng Tàu.
Kỹ thuật canh tác đặc trưng của vùng Bà Rịa - Vũng Tàu là sử dụng trụ sống cho cây hồ tiêu, giúp vườn tiêu được che chắn tốt và ít chịu ảnh hưởng từ gió lớn.
Trong tự nhiên, hồ tiêu là loài dây leo, bám vào thân cây gỗ và phát triển dưới tán cây, thích nghi với điều kiện ánh sáng tán xạ. Tận dụng đặc điểm này, nông dân Bà Rịa – Vũng Tàu thiết kế vườn tiêu với chế độ che bóng hợp lý. Khi cây còn non, tán lá của cây trụ sống được duy trì để tạo bóng mát, sau đó dần điều chỉnh bằng cách cắt tỉa theo từng giai đoạn sinh trưởng. Mức độ che phủ giảm từ 60% khi cây còn nhỏ xuống khoảng 40% khi cây trưởng thành, giúp tiêu phát triển tối ưu.
Một điểm khác biệt trong phương pháp bón phân tại Bà Rịa - Vũng Tàu so với các vùng trồng tiêu khác là nông dân chủ yếu sử dụng phân hữu cơ để nuôi dưỡng cây. Nguồn phân bón thường đến từ phân bò, phân gà, phân heo, cũng như phân ủ từ xác cá và thực vật, đảm bảo cung cấp dinh dưỡng tự nhiên và bền vững cho cây hồ tiêu.
Khu vực địa lý bao gồm:
Xã Kim Long, xã Bàu Chinh, xã Quảng Thành, xã Bình Trung, xã Bình Giã, xã Láng Lớn, xã Xuân Sơn, xã Đá Bạc, xã Bình Ba, xã Sơn Bình, xã Xà Bang, xã Suối Rao, xã Cù Bị, thị trấn Ngãi Giao thuộc huyện Châu Đức; xã Xuyên Mộc, xã Hòa Hiệp, xã Bàu Lâm, xã Hòa Bình, Hòa Hội, xã Hòa Hưng, xã Tân Lâm thuộc huyện Xuyên Mộc; xã Sông Xoài, xã Hắc Dịch thuộc huyện Tân Thành; xã Long Tân thuộc huyện Đất Đỏ; xã Long Phước thuộc thành phố Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
Truyền thông nói về sản phẩm Hạt tiêu đen Bà Rịa - Vũng Tàu:
Hạt tiêu đen Bà Rịa - Vũng Tàu: https://sanphamvungmien.vn/dac-san-vung-mien/2022/2/hat-tieu-den-ba-ria-vung-tau
Bà Rịa - Vũng Tàu tích cực phát triển vùng trồng hồ tiêu trọng điểm của cả nước: https://thuongmaibiengioimiennui.gov.vn/san-xuat-tieu-thu/2018/12/ba-ria-vung-tau-tich-cuc-phat-trien-vung-trong-ho-tieu-trong-diem-cua-ca-nuoc
Hạt tiêu đen Bà Rịa - Vũng Tàu: https://hanoimoi.vn/hat-tieu-den-ba-ria-vung-tau-462272.html
