Ngày 04 tháng 7 năm 2018, Cục Sở hữu trí tuệ đã ban hành Quyết định số 2165/QĐ-SHTT về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00067 cho sản phẩm thịt dê Ninh Bình. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Ninh Bình là cơ quan quản lý chỉ dẫn địa lý này.
Thịt dê, với sự đa dạng và phong phú trong cách chế biến, là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng đất Ninh Bình. Các món ăn từ thịt dê nơi đây không chỉ hấp dẫn nhờ tay nghề điêu luyện của các đầu bếp mà còn bởi hương vị đặc trưng của thịt dê, được nuôi thả theo phương thức tự nhiên trong điều kiện địa lý độc đáo. Thịt dê Ninh Bình có thể ở dạng tươi sống hoặc đông lạnh, bao gồm nguyên con, nửa con, một phần tư con hoặc thịt cắt miếng nhỏ, có thể gắn với xương hoặc đã lọc xương, đáp ứng nhu cầu chế biến đa dạng của thực khách.
Tính chất, chất lượng đặc thù của sản phẩm:
Thịt dê Ninh Bình có độ đàn hồi cao, thớ thịt to đều, dài và chắc, khi chạm vào không bị dính tay. Màu sắc thịt đỏ hồng tươi, bề mặt có độ vân bóng sắc nét với các vết mỡ giắt chạy dọc theo thớ thịt, tạo nên hương vị đặc trưng với mùi gây hấp dẫn. Về các chỉ tiêu chất lượng, thịt dê Ninh Bình có độ sáng (L*) dao động từ 39,26% – 42,97%, độ đỏ (a*) từ 19,74% – 21,13%, và độ vàng (b*) từ 6,41% – 8,25%. Giá trị pH sau 1 giờ từ 6,25 – 6,48, sau 3 giờ từ 6,12 – 6,44, và sau 24 giờ từ 5,42 – 5,78, giúp thịt duy trì trạng thái tươi ngon. Tỷ lệ mất nước khi bảo quản từ 1,91% – 2,79%, cho thấy khả năng giữ nước tốt, giúp thịt không bị khô cứng, vẫn mềm và ngọt tự nhiên. Khi chế biến, tỷ lệ mất nước dao động từ 22,69% – 42,82%, đảm bảo độ mọng nước sau khi nấu chín. Độ dai của thịt nằm trong khoảng 29,50N – 42,82N, thể hiện kết cấu chắc nhưng vẫn dễ thưởng thức. Hàm lượng protein trong thịt đạt từ 22,54% – 24,89%, hàm lượng vật chất khô từ 23,65% – 27,17%, hàm lượng lipit từ 1,84% – 2,59%, và tổng hàm lượng khoáng dao động từ 0,91% – 1,2%, góp phần làm nên giá trị dinh dưỡng cao của đặc sản này.
Điều kiện tự nhiên:
Thịt dê Ninh Bình nổi tiếng thơm ngon nhờ điều kiện địa lý độc đáo của vùng đất này. Địa hình đa dạng gồm đồng bằng, đồi gò đá phiến và đặc biệt là núi đá vôi – yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng thịt dê. Khu vực này có nền nhiệt cao, với nhiệt độ trung bình năm dao động từ 23,3 – 24°C và tổng nhiệt độ năm đạt 8.500°C. Lượng mưa trung bình năm khoảng 1.870mm, phân bố không đồng đều, kết hợp với độ ẩm cao và khí hậu ôn hòa tạo điều kiện thuận lợi cho việc trồng cây thức ăn cho dê. Hệ thực vật phong phú, bao gồm nhiều loại rau cỏ, cây bụi và thảm cây rừng tạp đặc trưng, cung cấp nguồn thức ăn tự nhiên dồi dào, trong đó hơn 50% là cây thuốc quý. Nhờ điều kiện thiên nhiên thuận lợi này, dê Ninh Bình được nuôi theo phương thức chăn thả tự nhiên, tự do kiếm ăn trên các đồi núi và bãi chăn thả, góp phần tạo nên chất lượng thịt thơm ngon, săn chắc và giàu dinh dưỡng.
Quy trình kỹ thuật sản xuất:
Phương thức chăn thả tự nhiên, tận dụng các điều kiện sẵn có của khu vực kết hợp với các biện pháp phòng ngừa bệnh khoa học do người dân áp dụng, là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên chất lượng đặc thù của thịt dê Ninh Bình. Thịt dê sau khi chế biến được đóng gói và bảo quản ở nhiệt độ -4°C để đảm bảo độ tươi ngon. Bao bì đóng gói sử dụng khay hoặc túi PE kín và được hút chân không, giúp duy trì chất lượng sản phẩm trong suốt quá trình bảo quản và vận chuyển.
Phạm vi địa lý:
Xã Gia Hưng, xã Gia Thanh, xã Gia Vân, xã Gia Hòa thuộc huyện Gia Viễn; xã Ninh Hòa, xã Ninh Hải thuộc huyện Hoa Lư; xã Xích Thổ, xã Gia Lâm, xã Gia Tường, xã Gia Sơn, xã Kỳ Phú thuộc huyện Nho Quan; xã Ninh Nhất thuộc thành phố Ninh Bình; xã Yên Sơn, xã Đông Sơn thuộc thành phố Tam Điệp; xã Yên Thái, xã Yên Mô thuộc huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình.
Truyền thông nói về sản phẩm thịt dê Ninh Bình:
Điểm mặt gọi tên những quán dê ngon Ninh Bình nức tiếng: https://mia.vn/cam-nang-du-lich/diem-mat-goi-ten-nhung-quan-de-ngon-ninh-binh-nuc-tieng-2982
Về Ninh Bình thưởng thức ẩm thực thịt dê nức tiếng: https://vietnamtourism.gov.vn/post/37292
DÊ NÚI - ĐẶC SẢN NHẤT ĐỊNH PHẢI THỬ KHI ĐẾN NINH BÌNH: http://trangandanhthang.vn/am-thuc/de-nui-dac-san-nhat-dinh-phai-thu-khi-den-ninh-binh-237505
